24 september 2016

Dat met die kinderen

In het weekendmagazine bij de krant een heel artikel  over ‘kids/no kids’. Nog los van het punt dat het woord kids bij wet zou verboden moeten worden, brengt het artikel je erg in de war. Om allerlei redenen. Die je misschien zelf niet helemaal begrijpt.

Discussies over wel of geen kinderen zijn altijd emotioneel. Mensen reageren soms heel heftig op elkaar. Niet altijd luisterend naar wat de ander zegt, maar soms vooral verwoordend wat men zelf denkt. Of nog meer: waaraan men zelf twijfelt. Dingen waar men zelf mee worstelt worden al snel op de ander geprojecteerd. Men soms reageert emotioneel op dingen die die ander misschien helemaal niet zei.

Je merkt het ook bij jezelf, dat je meteen, in je hoofd allerlei dingen begint te roepen bij sommige uitspraken in het artikel. Soms ook net niet, misschien omdat je sommige mensen kent die in het artikel aan bod komen.

Veel dingen, bijna allemaal eigenlijk, zijn te moeilijk om over te praten. Je komt meteen in een mijnenveld, vrees je.

En je weet zelf maar al te goed wat je ooit al te horen kreeg over geen kinderen. Mensen (vaak zelf met kinderen) die je komen uitleggen waarom het goed is dat jij geen kinderen hebt. (Gewoon weglopen is het enige dat helpt, denk je, om te voorkomen dat je mogelijk tot geweld zult overgaan na zo'n uitspraak, of iets in die aard.) Mensen die je uitleggen waarom je toch zo gelukkig moet zijn omdat je geen kinderen hebt, maar zelf nooit kunnen zwijgen over hun kinderen. Mensen die je al dan niet impliciet laten verstaan dat je egoïstisch bent omdat je geen kinderen hebt. En allerlei varianten ervan.

Om al die dingen kun je kwaad worden, omdat ze zo kwetsend zijn.

En toch. Toch voel je een aarzeling bij een aantal uitspraken van de mensen in het artikel die aan de kant van de no kids staan. En je weet niet goed wat je daarmee moet. Je zult hen er niet op aanvallen. Je zult geen scherpe dingen gaan zetten op hun facebookprofiel, je zult hen geen verwijtende berichtjes sturen. En toch. Het brengt je in de war.

Misschien is de verklaring heel eenvoudig. Als men je vraagt of het een bewuste keuze is om geen kinderen te hebben, kun je alleen antwoorden dat het geen keuze is, maar een verdriet. Misschien is dat het enige punt. Dat jij altijd graag kinderen had gewild, en dat dat voor de mensen in het artikel anders is.

Veel vragen blijven nog. Zoals die ‘vrijheid’ die dus bij jouw situatie zou horen. In veel opzichten klopt dat natuurlijk wel. Jij zult een ruimte hebben om dingen te doen die mensen met kinderen niet zomaar hebben. Als je een kind hebt dat een handicap heeft of dat speciale zorg nodig heeft voor heel haar of zijn leven, dan zal dat jouw leven en jouw mate van vrijheid beïnvloeden, om het even in die termen te zeggen. Je moet het leven met kinderen niet altijd al te zeer romantiseren, zoals anderen in het artikel zeggen. Dat is allemaal waar. Iedereen heeft een beetje gelijk in het artikel, denk je. En toch. Toch blijft het moeilijk om voor jouw situatie zomaar het woord vrijheid te gebruiken, het lijkt niet te kloppen, al kun je eigenlijk niet echt uitleggen waarom niet.

Die zogenaamd rationele argumenten blijven wringen. Dat je zonder kinderen helemaal voor je eigen leven kunt kiezen. Of zo klinkt het toch voor jou. En op dat punt wringt het dus, denk je. Is het goed om dat te willen? Misschien heb je het ook geleerd door die ziekte, maar eigenlijk denk je: ik ben niet van mij alleen. Eigenlijk denk je: ik kan maar zijn wie ik ben in mijn verbondenheid met anderen. En zoals ook in het artikel wordt verteld is het zo dat kinderen je daar natuurlijk de hele tijd aan herinneren. Het besef dat wie je bent overvloeit in anderen, dat anderen ook jou bepalen, dat anderen ook jou nodig hebben, net als jij hen nodig hebt. En ook al is dat een moeilijk besef, het is goed zo, denk je.

Het is gewoon moeilijk uit te leggen wat dat gevoel werkelijk voor je betekent. Misschien is het gewoon een soort uiting van je kinderwens. Hoewel, het is meer dan dat, denk je.

Het is moeilijk soms, dat je bijna nooit de vraag krijgt hoe het is om geen kinderen te hebben. Vaak krijg je wel allerlei vormen van raad, of gaat het gesprek snel weer over naar een ander onderwerp, bij voorkeur dan de kinderen van anderen.

Je kunt niet beschrijven wat het voor je betekent, zoals enkele dagen geleden nog, als iemand die je graag ziet jou zegt dat je een goede papa zou zijn geweest. Het is steeds te moeilijk voor je om erop door te gaan, je zult het altijd een beetje weglachen, of rationaliseren, of wat dan ook. Misschien ben je gewoon te bang om de grootte van die zin tot je toe te laten, gewoon als een geschenk. (Misschien mag je geen geschenken krijgen.)

Het is wat het is, en dat is goed, denk je.

(Je weet het nog altijd niet. Als het artikel het voorstelt alsof er twee kampen zijn, is het alsof je in het ene kamp zit, maar met de argumenten van het andere. Verwarrend dus. Maar dat is niet zo erg, denk je.)

2 opmerkingen:

http://uvi.skynetblogs.be/ zei

Goede morgen Jan,

mag ik hiermee beginnen. Gewoon om mezelf te situeren.
2009 was mijn annus horribilis.
Dertien maanden woonde, leefde ik op zolder.
Slapen, koken, enzoverder.
Onder de pannen. Bij een hitte van meer dan 35° in augustus.
Zelfs toen ik op 6 augustus een schouderoperatie kreeg.
Zes weken in zo'n harnas stak om de arm niet te bewegen en zes maanden revalidatie.

En waarom?

Omdat mijn dochter na dertien jaar Senegal met haar gezin en ganse bezit terugkwam.
Twee euro op zak en vijftigduizend euro schuld. (Ze zal nog lang moeten afbetalen).
Zij lagen in mijn bed en bad, chaise longue en wat er van het huis nog overschoot.
Dat was januari. Maar het ergste moest nog komen.
In december werd ze voor drie weken opgenomen in GHB.

Toen stond ik op rond zes om de drie brooddozen te maken. Briefje ernaast
met wat erin moest. Dan naar school. Naar de kliniek in de namiddag, koken, enzoverder.
Op 25 december om 14 u, mocht ik ze gaan ophalen.En naar haar moeder brengen voor een weekje.

Ik kwam terug thuis, trok de stekker uit de telefoon, ontkoppelde m'n gsm van de satelliet.
En legde mij op het kinderbed van m'n dochter op zolder.
Niemand in huis. Ik kon aan mijn feestmaaltijd beginnen: een pakje Duyvis-nootjes.

Nooit zo'n mooie Kerstmis gehad.

Dit verhaal stopt niet, Jan. Het duurt nog altijd verder.
Ondertussen heb ik mij bekwaamd als struisvogel tijdens de week.
Trachten te vergeten is een heerlijke luxe.
Onverschilligheid lonkt als een barmhartig goed.

Mag ik dit zeggen, Jan.
Zou ik dit mogen stellen: als elk koppel nu eens zelf zou mogen beslissen: met of zonder.
Maar ook al in de jaren zestig waren voor de anderen, "die zonder" egoïsten.

Voor mezelf heb ik altijd geweten dat ik gelukkiger was geweest zonder.
Ook toen ik er geen had. Tien jaar lang. (In een huwelijk).
De toekomstige moeder dacht daar anders over.
Maar het is deze oude opa die nog altijd zorgt voor het nageslacht.
Met veel verdriet.

Als we nu eens gewoon mekaar respecteerden: met of zonder.
In het verdriet van 'met of zonder'.


uvi

Jan Mertens zei

Bedankt voor je ontroerende reactie Uvi. Ik wou alleszins op geen enkele manier iets negatiefs zeggen over keuzes die anderen maken, soms moeten maken, of soms niet kunnen maken. Laten we elkaar respecteren, inderdaad, allemaal. We zullen er samen beter van worden hopelijk.