Welke talen

Op weg naar het werk. Het is nog stil in de straat. Alleen het geroep. De mama roept tegen haar kleine dochtertje. In een vreemde taal. Ze lijkt heel kwaad. Het dochtertje antwoordt rustig, in het Nederlands. De mama gaat verder in de andere taal. Het dochtertje antwoordt weer, en de mama schakelt ook over. Het geroep is ineens weg. Ze kwetteren gezellig samen, zo lijkt het wel. Welke taal het is, dat kun je niet meer horen.

Je houdt van de verwarring, op het werk. Wie zal in welke taal beginnen, hoe ga je verder, en hoe vaak schakel je over van Nederlands naar Frans naar Nederlands naar Frans… Soms kun je bijna in het niemandsland komen, waar de twee talen elkaar omarmen.

De man in de winkel vraagt twee stukken quiche. Hij heeft een accent. Ineens gaat de telefoon, hij neemt op. In een flits probeer je te gokken: welke taal zal het zijn? Het blijkt Frans, al spreekt hij dat ook met een accent. Je weet het nog steeds niet.

Soms probeer je het in de trein ook, gokken: wie zou welke taal spreken. En het klopt nooit. Gelukkig.

Tijdens de vergadering, een discussie over dialecten. Mensen gaan heen en weer in hun hoofd. Soms moet je zoeken of het er nog is. Soms schrik je ineens van een woord dat zomaar uit je mond komt. Je weet niet eens meer of het wel klopt. Of zoiets.

In het televisieprogramma op Canvas. Een Nederlands koppel. Een gesprek over jaloezie. Hij wordt ondertiteld, zij niet. Je probeert te begrijpen waarom dat zo is. Het lukt niet.

Een programma met Britse stand-up comedians. Je probeert te horen waar ze juist vandaan komen. Het lukt niet altijd.

Thuiskomen na een debat dat je moest modereren. En nog een gesprek daarna op café. Je bent erg moe, de dingen razen door je lijf. Je zou eigenlijk een uur of twee voor de televisie moeten blijven liggen, tot je lichaam zegt dat het tijd is. Je doet het niet, en gaat toch maar naar bed, omdat het volgens de klok tijd is. Het is ook al laat. En je merkt het al snel: het zal nog lang duren, je lichaam wordt niet rustig. In je hoofd raast een eigen taal. In je lijf een andere. De plek waar alles zich neer zou kunnen leggen kun je niet bereiken. Je kunt alleen wachten, tot de talen zich terugtrekken.

Verlangen naar een andere taal, aan de andere kant van de woorden. Waar de huid geduld heeft. Niet weg kunnen uit deze taal, denk je.

Heeft je buik ook een taal? Waarschijnlijk wel. Gradaties van vreemdheid. Soms begrijp je ze een beetje, soms niet. Even gaan zitten. En de druiven proberen. En niet veel later gebeurt er iets daar. Druiven zijn vredesbrengers.

De bovenbuurvrouw die weer eens ruzie maakt in de telefoon. Je hoort de woorden stuiteren. Je wilt ze niet kunnen verstaan.

Elke dag op het internet een portie Duits lezen. In het lettertype van die ene site is het Duits mooier.

Verlangen naar een dekentje. En iemand die zegt dat alles goed zal komen. Zoals je kunt verlangen naar verdwijnen in een taal.

Je leest een artikel over een voorstelling van een Deense choreografe. Misschien was je er wel graag bij geweest. Misschien had je het niet gedurfd. Wat je leest, bevestigt het. Het zijn andere talen, andere werelden. Daar mag jij niet komen, denk je.

Je staat te spreken voor die groep mensen. Drie uur lang. Soms kijk je naar je eigen taal. Van op een afstandje. Je kijkt naar de woorden. Je spreekt even wat trager, ziet de pauzes. Je kijkt naar je gebaren. Je ziet de taal bewegen. Je hoofd kun je niet zien, in dat beeld.

Het effect van enkele te korte nachten. Je kunt sommige woorden niet bereiken in je hoofd. Je ziet waar ze zijn. Je zou ze kunnen aanraken. Maar ze laten zich niet lezen. Ze laten zich niet vinden. Als kloven in je eigen taal.

Je vraagt je af hoe de taal klonk in je hoofd toen je een kleine jongen was. Je kunt niet meer terug naar die taal.

En.

Talen van je hart. Talen van je verdriet. Talen van je vrede. Talen van je eenzaamheid. Talen van je  aanraakbaarheid. Talen van je rusteloosheid. Talen van je onveilige plekken. Talen van je genot. Talen van je sprakeloosheid. Talen van je verbrokkeldheid. Talen van je zijn.