Elke dag komen er meer gegevens aan het licht over de omvang van het klimaatprobleem. Klimaatverandering is waarschijnlijk het belangrijkste ecologische probleem van de toekomst. En steeds meer zal dat probleem ook in termen van 'veiligheid' worden geformuleerd en ervaren. In een begrensde wereld is de ecologische impact van de levenswijze van een minderheid verantwoordelijk voor de beperking van de levenskansen van een meerderheid. Nu al zijn vele duizenden mensen op de vlucht voor natuurrampen waarvoor de mens mee verantwoordelijk is. Dat aantal zal in de toekomst alleen maar toenemen.
Ecologie gaat in de eerste plaats over rechtvaardigheid. Mensen die tegen beter weten in blijven herhalen dat milieu een 'luxeprobleem' is, zijn te kwader trouw. Er is helemaal niets 'softs' aan ecologische problemen als het broeikaseffect. De vergelijking tussen een land als Bangladesh en Nederland is in dit verband tekenend. Het zijn twee landen die allebei voor een groot stuk onder de zeespiegel liggen. Maar als in Bangladesh het water stijgt, dan heeft dat een grotere impact dan wanneer dat in Nederland gebeurt, en dat vooral omdat de Nederlanders meer geld hebben om dijken te bouwen. Het cynische is dat de Nederlanders een grotere verantwoordelijkheid dragen voor de stijgende zee in Bangladesh dan omgekeerd. Zal Nederland dan binnenkort zijn grenzen openstellen voor klimaatvluchtelingen uit het Zuiden?
Op grote of op kleine schaal, het zijn de armsten die de zwaarste prijs betalen voor ecologische problemen veroorzaakt door vooral de rijken. Milieuproblemen niet aanpakken is een van de meest asociale dingen die je kunt doen.
Er is vandaag eigenlijk ten gronde geen verschil meer tussen zogenaamd 'globale' en 'lokale' problemen. Klimaatverandering doet zich evengoed hier voor als ergens anders. En het antwoord daarop kan ook in grote mate lokaal worden gegeven. In zowat alle Nederlandse steden is er al een lokaal lucht- of klimaatplan. In een stad als Leuven krijg je als enig antwoord op vragen daarover: "Dat is niet mijn bevoegdheid." Ik heb die reactie nooit begrepen... Is de lucht dan 'gecompartimenteerd'? Is er zoiets als 'Vlaamse' lucht en 'Leuvense' lucht? Of beginnen de effecten van de klimaatverandering pas aan de andere kant van de grens van mijn gemeente?
Het is raar dat mensen ervan uitgaan dat maatregelen om luchtvervuiling tegen te gaan niets te maken hebben met beslissingen over mobiliteit en ruimtelijke ordening. Het is een beetje een 'gesplitste' manier van denken dat je lokaal zou beslissen om op plaats x zoveel of zoveel parkeerplaatsen te voorzien, enkel gebaseerd op het aantal mensen dat zou kunnen komen met een auto. Dan stellen dat luchtvervuiling maar moet aangepakt worden op Vlaams niveau, door andere maatregelen, is vrij kortzichtig. Alsof het een niet met het ander te maken heeft.
Een beetje meer vooruit denken, en net wel vooruitstrevende duurzame keuzes maken ook op lokaal vlak, dat zou een echte win-win-situatie opleveren. Op dit moment ziet het er niet naar uit dat de ecologische problemen op een of andere magische wijze zullen verdwijnen, integendeel. Internationaal wordt er al steeds meer nagedacht over de kost van niet-handelen tegen het klimaatprobleem. Niet-handelen zal veel duurder blijken te zijn dan wel handelen. Nu voluit investeren in een ander energiebeleid, ook door je stad om te bouwen tot een groene modelstad, is erg slim. We versterken zo het economisch weefsel van de stad en we bewijzen onze kinderen en kleinkinderen een mooie dienst. Wie kan daar tegen zijn?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten