18 september 2006

Gewoon

Hier spreekt men Nederlands. Was het maar zo... En ik heb het hier niet over onwillige Franstaligen die geen Nederlands zouden willen spreken. Ik heb het over mijn dagelijkse ergernis: zoveel Vlamingen of Nederlanders zijn gewoon niet meer in staat om iets te spreken dat op Nederlands gelijkt. En nee, ik vind het niet erg dat je een beetje kunt horen dat de spreker in kwestie afkomstig is uit West-Vlaanderen of Limburg of Antwerpen. En nee, het moet niet perfect zijn. En ja, er mogen ook zogenaamd 'Vlaamse' woorden in. Maar gewoon Nederlands, dat zou toch moeten kunnen...

Je zult toch maar een allochtoon zijn die zich hier in Vlaanderen wil vestigen. Je gaat vol goede moed naar je inburgeringscursus. Je leert Nederlands. En dan wil je gaan oefenen, 'in het echt'. Je gaat de straat op, en spreekt de eerste de beste voorbijganger aan, en je botst op Renaat Landuyt... Daar sta je dan. En dat is dan een minister... Zucht.

Zoveel Vlamingen vertellen de meest angstaanjagende verhalen over 'die' Franstaligen, maar in een verstaanbaar Nederlands praten met iemand van twee provincies verder, dat kan al niet meer. Het was al zo erg dat Nederlandse programma's op de Vlaamse televisie moeten ondertiteld worden, en omgekeerd. We zijn nu stilaan in de fase dat Vlamingen elkaar moeten ondertitelen.

Er is helemaal niets 'tof' aan het soort tussentaaltje dat steeds meer in een formele context wordt gebruikt. Het is vooral een gebrek aan respect. Stel dat ik Limburger ben, en ik ga in Brugge wonen. Als ik naar een loket ga van de dienst bevolking en men spreekt daar het lokale dialect, dan versta ik er al niets meer van.

Onwil om Nederlands te spreken wordt al snel vergoelijkt door zogenaamde 'sociale' argumenten. Nederlands zou van de hogere klasse zijn, en dialect zou 'van ons' zijn. Wat een onzin. Er is helemaal niets mis met dialect. Laten we de dialecten vooral koesteren. Maar als je een formele functie hebt, en b.v. minister bent, spreek dan Nederlands, en niets anders.

Het verzet tegen taalnormen is al even onzinnig. Als je door het kennen van degelijk Nederlands meer kansen kunt krijgen in de maatschappij, dan moet je dat vooral leren en beheersen. Als iemand die er de juiste intelligentie voor heeft bij een sollicitatie wordt geweigerd omdat mensen op basis van zijn of haar dialect een vooroordeel hebben over die persoon, dan is dat een gemiste kans. In zo'n geval 'trots' zijn op je dialect, omdat dat beter bij je past, is geen slimme strategie. Geef in een machtssituatie de ander nooit de kans om niet te hoeven luisteren naar je boodschap. Mensen die geen Nederlands willen kunnen spreken geven de ander als het ware de pap in de mond.

Ik hoorde het al zo vaak van buitenlanders die Nederlands proberen te leren: ze willen wel, maar ze verstaan de Vlamingen niet. Wat een gemiste kansen... Vooraleer we anderen terechtwijzen, zouden we er beter voor zorgen dat we onze eigen taal op een aanvaardbare wijze kunnen spreken. We zouden er trots op moeten zijn. Ze is zo mooi... En daarna leren we allemaal nog zoveel mogelijk andere talen. Dat zou de hemel zijn.

Geen opmerkingen: