17 september 2006

A Hundred Highways

Deel 5 in de reeks American Recordings van Johnny Cash is misschien wel de mooiste in de reeks die al zo indrukwekkend was tot nu toe. Op deze plaat vind je opnames die Cash maakte net voor zijn dood. Ook dit keer zijn ze prachtig 'kaal' en respectvol afgewerkt door producer Rick Rubin.

Deze plaat was de hele zomer steeds dichtbij. Ze is zo aangrijpend mooi dat het soms moeilijk is om ernaar te blijven luisteren. Je hoort dat Johnny Cash soms bijna letterlijk zijn laatste adem uitblaast. Het opnemen van al die songs hield hem in leven.

Deze opnames kwamen er na de dood van zijn vrouw. Cash klinkt alleen op de wereld, alleen met de muziek die er nog moest komen voor hij zelf zou weggaan. God is steeds dichtbij, wordt soms rechtstreeks aangesproken, zoals in Like the 309.

Cash heeft in de hele reeks American Recordings veel covers opgenomen die door zijn breekbare stem heel anders klinken dan je ze kende. Breekbaarder, maar ook noodzakelijker. Over elk nummer lijkt een avondstemming te hangen. De avond is ook het beste moment om naar deze plaat te luisteren.

Further on up the Road is een van die vele songs over the road, die hier een beeld wordt voor het hiernamaals. Het schrijnend mooie On the Evening Train (van Hank Williams) vertelt het verhaal van een man die de kist met zijn dode vrouw op de trein zet en zijn dochter aankijkt. Zijn vrouw spreekt hem moed in van de andere kant.

I Came to Believe is een nummer van zijn eigen hand. Cash vertelt over zijn geloof en hoe hij ertoe kwam op zoek te gaan naar de "warm comforter". Ook wie zelf op geen enkele manier gelooft, voelt hoe oprecht en doorleefd dit is. Ik hoop voor hem dat hij bij zijn god is ondertussen.

Love's Been Good to Me klinkt als een warme en uiteindelijk tevreden terugblik op een leven. Rose of my Heart is net als andere een oud bluegrass-nummer. En ook hier kun je alleen maar denken dat dit lied voor hem gemaakt is. Je voelt de liefde voor zijn overleden vrouw in elke zin die hij zegt. Woorden die anders misschien cliché zouden zijn, klinken hier oprecht mooi: "If you're tired, rest your head on my arm".

Tegen het einde van de plaat word je stiller en stiller. Four Strong Winds kende ik van Neil Young. Hier klinkt het dwingender, en definitiever. Het verhaal van de seizoensarbeiders waar het lied over gaat, klinkt hier meer als een afscheid van de wereld. Van steeds onderweg naar ergens lijkt hier het definitieve weggaan moe aangekondigd te worden.

Cash eindigt met I'm Free from the Chain Gang Now. Het verhaal van een man die onterecht veroordeeld werd, en nu vrij is. Hij vraagt zich af of hij terug kan keren naar de vrouw met wie hij zou trouwen. Hij ziet de tranen op de brief die hij van zijn moeder kreeg. Cash lijkt in dit nummer uit te kijken naar de bevrijding uit een leven dat als een gevangenis voelt.

Een plaat lang op de rand van de dood zijn. Het maakt je soms verlegen dat je het mag horen. En tegelijk voel je je bevoorrecht. Aan het einde blijven enkel tranen over.

Geen opmerkingen: