Zodra de deur open gaat, beginnen mensen langs allerlei kanten te bewegen. Wat een mooier woord is dan proberen voor te schuiven.
Het apparaat herkent het tekentje op je ticket niet helemaal goed, maar je mag toch binnen van de mevrouw.
De vrouw die zo gaat dansen staat daar nog rustig opzij, naast de man die platen zal draaien. Ze gaat dansen op muziek van Dylan. Je bent een beetje zenuwachtig.
Het is altijd zo, bij een voorstelling of optreden. Het is alsof je uit je hoofd moet bewegen, tot je alleen nog maar daar bent, in de muziek, of in de beweging. Je weet nooit zeker of het zal lukken, en hoe snel. Je hebt geleerd erop te vertrouwen dat je je, alleszins hier, toch een beetje uit handen kunt geven.
(Beelden en woorden uit een bijzonder gesprek gaan nog heen en weer door je hoofd. Ze weten nog niet waar ze moeten gaan liggen.)
Het begint.
Het is raar, hoe de muziek je meteen overweldigt. Je kent al die nummers, kunt hele zinnen of strofen zo meezeggen of –zingen. En toch. Ze is zo heftig aanwezig.
Je hebt zijn muziek altijd heel woordelijk aangevoeld. En de nummers in zijn woorden zijn steeds geschreven in zwarte inkt. Geen pastelkleuren of mistigheid, waar de dingen in elkaar vloeien. In hun vorm meer mannelijk dan vrouwelijk. Woorden zijn op zich van graniet gemaakt. Het is, nog steeds, zo alsof je woorden kunt aanraken, kunt voelen in je lichaam. Het is niet eenvoudig ze te hanteren. In hun materialiteit zijn ze hard, maar als je ze naast elkaar schikt, kunnen ze zachte dingen doen, heel zachte dingen. De woorden in zijn nummers, eindeloos veel woorden, in wonderlijke stromen, ze zijn hard.
En dans. Het is een medium dat je heel erg fascineert. Onder meer net omdat het niet op de plek is waar de woorden zijn. De bewegingen zijn als water. Misschien net omgekeerd als bij woorden. In hun vloeibaarheid en onvatbaarheid en zachtheid kunnen ze ook harde dingen doen. Ze zijn als de zee, als je de bewegingen in je handen probeert te houden, sijpelen ze weg tussen je vingers.
Zijn muziek is erg aanwezig, zij neemt haar ruimte stap voor stap in. Wat ze net niet doet, is zijn muziek weerspiegelen of uitbeelden. Ze volgt meestal net niet de ritmes uit de nummers. Het is alsof ze dat deconstrueert wat je zou verwachten als het spiegelbeeld van de muziek. Haar bewegingen zijn een complement. En langzaam maar zeker begin je het te zien, hoe de twee talen naast elkaar bewegen, en hoe je kunt verdwijnen in haar taal, in haar lichaam, in haar zee.
En je voelt de weerstanden in je lichaam. Je moet voorbij de woorden. In het begin is het alsof je alleen die woordelijke muziek hoort, als een glazen plaat tussen jou en die vrouw daar. (Je ziet iets van jezelf.)
(En het gesprek gaat nog door je lichaam, tegelijkertijd. Je zou haar iets willen zeggen. Je zou haar willen laten zien wat jij ziet nu. Ook jij voelt je klein. Misschien moet je een brief schrijven, denk je. Tegelijk wil je die woorden, die in die brief zouden komen, nu niet voelen. Ze mogen straks komen, maar nu niet.)
Ongemerkt ben je voorbij die weerstanden gegaan. Het is alsof je jezelf breder voelt, alsof er meer ruimte is, waardoor de muziek en de woorden de bewegingen van de dans niet meer kunnen overvleugelen, integendeel zelfs.
De eindeloos draaiende beweging. Bij een hard nummer, dat zo lineair lijkt, zo desolaat. En het draaien wordt als een ritueel, een verdwijnen in cirkels.
(Je denkt: ik zou haar iets willen zeggen.)
It’s Alright, Ma. Het is al een hele tijd geleden dat je dat nummer nog hoorde. Het slaat je plat, als een mitrailleur. Dit is gevaarlijke muziek. (Even een herinnering aan zoveel jaar geleden, toen dat nummer door je hoofd ratelde en je bijna over een rand duwde.) En tegelijk zie en voel je de bewegingen van de vrouw die daar staat te dansen. Ze is gekleed in zwart en wit, maar haar bewegingen lijken in kleur te zijn. Ze maakt het hier en nu aanraakbaar. Al weet je zelf niet wat die gedachte zou willen zeggen.
Die kleine momentjes tussen de nummers door, waarin ze even als uit haar rol stapt, en toch ook niet.
De zwarte broek is uit ondertussen. Haar lichaam, in haar leeftijd, beweegt in de zwaartekracht. Heel aards, en wonderlijk soepel.
Trage bewegingen terwijl ze op de grond ligt, met een lamp die rond haar heen beweegt. Sad-eyed lady. De muziek is dienstbaar geworden aan de bewegingen. Zij heeft de ruimte ingenomen. Hij kijkt toe, in zijn onzichtbaarheid.
Bij het laatste nummer maakt ze bewegingen die overeenkomen met de woorden, af en toe. Ze blijft in het ritme. Het verrast bijna. Voelt als een soort gunst.
Ze lijkt zo opgelucht daarna.
Je voelt je dankbaar. En nog steeds klein.
Je loopt de trap weer op met de Visions of Johanna.
Weer buiten denk je dat de woorden weer zouden kunnen komen. En dat gebeurt.
Moe kom je later thuis, na een intense dag.
Ergens diep in de nacht schiet je wakker, na een merkwaardige droom. Alle beelden van de dag moeten door je heen sijpelen, voor je verder kunt in de nacht.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten