Voorlezen

De film blijft door je hoofd gaan. Je ziet de ogen van de vrouw in die film. Hoe ze vraagt aan de jongen om voor te lezen. Hele boeken, en wat het met haar doet. De geschiedenis komt ertussen, of was er al, maar verzwegen. De geschiedenis duwt hem in de verwarring. Zij draagt haar lot. En zoveel jaar later vraagt ze het hem opnieuw. Hij aarzelt, hij gaat niet in op haar vraag, hij wijst ze misschien wel af. Hij wacht alleszins. Te lang, het is te laat. Zoveel onvermogen.

Maar de woorden, zij zijn het terrein tussen hen. De woorden maken de weg vrij voor hun lichamen, zo wordt het. De woorden die voorgelezen worden. De woorden die niet uitgesproken worden duwen hen ook uit elkaar.

Zij heeft meer schuld aan de geschiedenis, zo blijkt. Maar zij heeft minder schrik om haar verantwoordelijkheid te dragen. Wat te doen? Hij weet het niet, hij wacht.

De film gaat over zoveel meer, maar er is ook het voorlezen. Je beseft het bij het zien van de film. Wat het kan zijn. Misschien laat je de magie soms wel gewoon aan je voorbij gaan. Misschien mis je zoveel kansen.

Misschien moet je het aan iemand vragen: mag ik dit verhaal voor jou voorlezen? Misschien moet je eerst lang oefenen, om je eigen drempelvrees te overwinnen. Om te wennen aan een verhaal met jouw stem. Om te durven vertellen. Om het reliëf te aanvaarden en te zoeken.

Misschien moet je durven toegeven aan het verlangen, en aan iemand vragen: wil jij dit verhaal voor mij voorlezen?

Je mag geen schrik hebben van de tijd, bij het voorlezen. De dingen moeten hun tijd hebben. En je stem moet dat ook weten. Je moet de spanning erin houden, maar ook de tijd. Niet sneller lopen dan nodig. Misschien is dat nog wel het moeilijkst.

Misschien ben je bang van de veiligheid die uit kan gaan van het voorgelezen worden. Van het verlangen dat erin besloten kan liggen.

Het verrast je zo vaak. Je las een verhaal of een boek of een gedicht al eerder. Je zag het voor je ogen. Tot je hoort hoe het voorgelezen wordt. En ineens is er zoveel meer.

Misschien wil je je steeds opnieuw verliezen in een verhaal, omdat je zonder verhalen verloren zou zijn.

Soms doe je het als je alleen thuis bent. Bijna stiekem. Een stuk van een verhaal hardop voorlezen. Je kijkt eerst even om je heen, om te zien of er wel zeker niemand is. Waarom eigenlijk? Wat zou er te verbergen zijn?

Misschien ben je bang dat wie luistert niet bereid zal zijn om het verhaal via jouw stem tot zich te laten komen.

Bij het voorlezen moet je naar je adem kijken. Je moet het ritme zoeken, daar waar adem en verhaal zich tot elkaar verbinden.

Misschien zou je het wel willen kunnen. Mooi voorlezen.

Je hebt enkele keren geroepen naar het scherm, tijdens de film. Je had zo graag gewild dat hij iets gedaan had. Wat hij telkens niet deed. Misschien kon hij niet anders, misschien kon zij niet anders.

De film zal nog even bij je blijven. Misschien zul je het wel een keer proberen, diep in de nacht, om een verhaal voor te lezen. Alleen voor de nacht. En voor iedereen die het ergens daarbuiten in de wereld zou kunnen horen. Om iets terug te geven aan de verhalen.