16 juni 2007

Sweet Warrior


Hij draait al enkele dagen in mijn hoofd, de nieuwe plaat van onovertroffen Richard Thompson: Sweet Warrior. Thompson heeft deze keer weer voor een elektrische plaat gekozen, en ze staat als een huis.

Om redenen die nooit duidelijk zullen worden, blijft deze meesterlijke muzikant nog steeds een soort cultfiguur. Net als artiesten als Bob Dylan blijft hij trouw aan zijn eigen universum. Dwars, en met haken. Zijn wereld is duister, vol van bittere liefde, maar ook met een grimmig soort humor. Zijn muziek brengt rock, folk, en country samen in een eigen klank, die onmiddellijk herkenbaar is. Net als zijn gitaarspel, dat zich verbluffend beweegt in harmonieën die nooit soepel zijn, altijd een beetje met weerhaken, soms bijna oriëntaals.

Sweet Warrior is doordrongen van oorlogsbeelden. Niet alleen de werkelijke wereld, maar ook de liefde is een permanent slagveld. Het is een sonnet van Spenser dat gebruikt is als inspiratie. Thompson lijkt zelf ook altijd kleine sonnetten te schrijven. Stukjes op zichzelf, meesterlijk gemaakt. Met teksten die in zekere zin nooit ‘over’ iets gaan, maar wel telkens zelf een verhaal vertellen. Ze zijn in het begin niet altijd gemakkelijk doordringbaar. Het duurt een tijdje eer je de karakters herkent. In die zin doen ze soms denken aan de jonge Dylan, die zijn songs bevolkte met een stoet van merkwaardige personages.

De plaat opent stevig met Needle and Thread. Tussen de woorden door hoor je in de muziek meteen iets van de oude folkroots die je ook al bij Fairport Convention hoorde. De wereld van trouweloze vrouwen is volledig die van Thompson. “I’ll thread up my needle and then/ Gonna sew my soul back together again.”

De figuren in I’ll Never Give it Up zitten blijkbaar al te lang in de oorlog die de liefde is. “You’re someone I can’t help betray/ Because you built me up that way.” Het thema is grimmig, maar de muziek is bijna swingend, met een verschroeiende solo in het midden.

In het melancholische Take Care the Road You Choose kijkt de verteller terug op de wegen die al dan niet genomen werden. “If I had been in my right mind / Not looking for ghosts behind me / Then I’d hold you with my fingers burning” Wat was kan niet meer veranderd worden, maar het blijft knagen.

Het sarcastische Mr. Stupid (“And I’ll act just as dumb, dear/ As you really think I am”) gaat vooraf aan een van de hoogtepunten van deze plaat: Dad’s Gonna Kill Me. Het is het beklemmende verhaal van een soldaat in Irak, die doodsbang is. De uitdrukking ‘Dad’s gonna kill me’ wordt hier in een dubbele betekenis gebruikt, want Dad staat ook voor Baghdad. Omringd door dood is hij benauwd van angst, maar – hij spuwt het bijna uit – op de televisie winnen ze de oorlog. “Dad’s in a bad mood, Dad’s got the blues/ It’s someone else’s mess that I didn’t choose/ At least we’re winning on the Fox Evening News/ Nobody loves me here”

In Poppy-Red treurt de verteller over een gestorven geliefde. De ‘poppies’ (klaprozen) zijn het symbool van de Eerste Wereldoorlog, maar zijn hier verbonden met een geliefde die haar “peace of mind” zocht, en nu onder de klaprozen ligt. “Slowly she turned, slowly she turned/ Into the rain – and walked away”

In het grappige Bad Monkey probeert de verteller een vrouw ervan te overtuigen dat de man voor wie ze dreigt te vallen een onbenul is. “You’ll be screaming the rest of your life/ If he gets hold of you.” Voor Thompson klinkt Francesca bijna als een ‘gemakkelijk’ liedje, op een aanstekelijke reggae-deun. Francesca is een gevallen schoonheid. “Who dragged her name through the dirt/ Trampled it down/ Burned it to the ground/ Left her the orphan of the world”

De vrouw die in Too Late To Come Fishing alsnog probeert de verteller opnieuw in te palmen is eraan voor de moeite. “I’d say our time has all but disapeared/ Just like the shine on your fabulous career” De achterbakse Sneaky Boy krijgt vervolgens de volle lading.

In She Sang Angels To Rest verschijnt een oude geliefde op het toneel, in wat bijna een ballade is. Ooit, een zomer lang, zag hij haar, en leek hij enkel te zweven. Alles na haar heeft daardoor iets verloren. “She sang angels to rest/ How do you fall when you already fell for the best”

Johnny’s Far Away is als een bitter zeemanslied. Terwijl Johnny met zijn band The Drones wordt ingehuurd als muzikant op een cruise (“And he believes in chastity – for some”) en zich daar amuseert met rijke weduwen, heeft zijn vrouw thuis haar eigen minnaar. Als hij weer thuiskomt herneemt het leven zijn loop weer. “And by and by they/ get down to the job/ of man and wife/ Back to the old comforts/ of the missionary life”

Het aangrijpende Guns Are The Tongues vertelt het verhaal van Carrie, een IRA-militante die Little Joe verleidt en hem daarna overhaalt zichzelf op te blazen. “Guns Are The Tongues, Little Joe/ The only words we know/ The only sound that’ll reach their ears”

De plaat sluit af met Sunset Song. De verteller staat op het punt zijn geliefde te verlaten. Of hij met of zonder haar is, hij moet vertrekken. Op zoek naar iets, naar het lied van de zonsondergang (bijna met ‘no direction home’ om nog eens naar Dylan te verwijzen). “With you or without you, love,/ I must be moving/ Never meant to linger here so long/ With you or without you,/ Though it breaks my heart/ To hear the Sunset Song”

De personages op Sweet Warrior leven eenzaam in een kille wereld, waar weinig troost te vinden is. Richard Thompson blijft een rusteloze ziel die muziek maakt die zich niet gemakkelijk laat omarmen. Ze is haar eigen wereld, en alleen al daarom zo noodzakelijk.

Geen opmerkingen: