Saai

Dat zal ik wel zijn, ongetwijfeld. Saai. Saai voor gevorderden zelfs. Ik denk het wel eens als ik deze dagen door de stad fiets. Er valt niet te ontsnappen aan het kerstgedoe. Het zou me een warm en verbonden gevoel moeten geven. Het zou me naar iets moeten doen verlangen. Maar het maakt me alleen een beetje droef. Al die lichtjes. Een beetje, dat mag nog. Een beetje bescheiden. En ook een beetje geconcentreerd, en echt in de buurt van Kerstmis zelf. Zodat het misschien ook tot enige deemoed zou kunnen aanzetten.

In de stad waar ik woon, zijn zowat overal dingen geïnstalleerd die niet anders dan als ‘vallende lichtjes’ zijn te omschrijven. De eerste keer als je ze ziet schrik je je te pletter. Je ziet een vallend wit licht. Dat zal dan waarschijnlijk een soort virtuele sneeuw zijn of zo, ik weet het niet. Misschien zit er nog een veel dieper concept achter. Er gaat in elk geval zoveel opdringerige kilte van uit dat een mens er nog een extra kerstdepressie bovenop zou krijgen.

Maar dat wordt natuurlijk niet verondersteld. Want daar zijn al dichte drommen mensen te zien op de kerstmarkt. Het is een fenomeen dat wel eens opduikt in mijn ergste nachtmerries. In mijn dromen duiken al regelmatig gebouwen op waarin ik hopeloos verloren loop, met eindeloze gangen en oneindig veel deuren, allemaal dingen die er niet waren toen ik het gebouw binnenkwam. In de nachtmerrie voor gevorderden worden die gebouwen vervangen door een kerstmarkt. Alle mensen lopen met een grote glimlach en zo’n licht belachelijke rode muts of van die rendierdingen op hun kop kuierend heen en weer. In een eindeloze en stroperige massa. En wat ik ook doe, er is geen ontsnappen aan. Er komt iemand naar me toe die me ook zo’n muts opzet, met flikkerende lichtjes. Hij zegt me dat ik blij moet zijn met de geweldige sfeer. Maar ik val alleen maar verder in een peilloze ontreddering.

Ik weet het, het ligt allemaal ongetwijfeld aan mij. En dus aan mijn saaiheid. Het was niet anders eerder deze week. In mijn mailbox kreeg ik een vraag om mee te doen aan een onderzoek. Je klikt dan door naar een of andere website, en daar krijg je dan vragen waarbij je vakjes moet aankruisen of zo. En er zijn zogenaamd altijd fijne prijzen te winnen, die ik natuurlijk nooit win, maar dat geheel terzijde. Het onderzoek ging over hoe mensen de kerstsfeer beleven. Ook dat wordt dus al onderzocht. En bij elke vraag waren er telkens wel tien mogelijke keuzes. Ik moest invullen wat ik allemaal zo bijzonder vind aan de kerstsfeer, en bij uitbreiding de kerstvakantie, als ik het me nog goed herinner. Maar ik kon bij elke vraag zowat niets aanduiden. Ik probeer immers altijd eerlijk te zijn bij dat soort onderzoek. Misschien was dit onderzoek gericht op de bevordering van de kerstconsumptiesfeer. Het enige gevolg van het onderzoek was dat ik nadien dacht: wat ben ik toch saai, ongetwijfeld.

Helemaal sociaal aangepast aan het normale leven zal ik wel nooit worden, maar ik blijf mijn best doen. Met horten en stoten strompel ik wat door de wereld. De herauten van het kerstgebeuren zullen ongetwijfeld vinden dat ik niet gezellig ben. En ze zullen wel gelijk hebben. Maar toch. Cadeautjes zoeken voor mijn geliefden, ik doe het graag. Het hele jaar door zelfs. En ook wel voor het kerstfeest. Hoewel. Ik doe het in principe graag. Tot ik de kerstcadeautjeskoopmassa als een amorf wezen zie bewegen. Je ziet alles in die ogen, van verveling, over acute stress tot ultieme horror. En dat alles tijdens de koopdag, de koopavond, de koopzondag. Het valt niet aan te slepen. Het lijkt soms een lange en lege orgie. Er is alleszins iets dat me ontgaat. Het vervreemdt me en vervult me met een immense triestheid. Maar dat heeft dus allemaal met mijn saaiheid te maken.

Als er nu nog een beetje dwarsigheid zou zijn, dan zou het nog geweldig meevallen misschien. Zoals in het filmpje bij de heerlijke kerstpolka van mijn goede vriend Bob. Wat een heerlijke plaat trouwens. En wat een troost om nog iemand te zien die zo niet op zijn plaats lijkt.

Nu zelfs tot in mijn straat de klimmende Kerstmannen zijn opgedoken, zou het einde der tijden wel eens heel nabij kunnen zijn. Ik sluit de gordijnen, en steek één kaarsje aan. Eentje maar. Pas dan zie je hoeveel licht dat kan geven. Ooit is me geleerd dat Kerstmis een feest van het licht zou moeten zijn. Misschien zou het goed zijn om minder licht te veinzen, zodat je meer van het licht kunt zien. Misschien zou het goed zijn om wat stiller te zijn, zodat je het keren van de seizoenen kunt horen. Het echte mirakel is dat het begin van de winter tegelijk ook het begin van de langere dagen is. Misschien moeten we onszelf ook de kans geven om iets van dat mirakel te merken.