26 april 2009

Together Through Life


Bijna 68 is hij ondertussen, Bob Dylan. En hij heeft een heerlijke nieuwe plaat uit, Together Through Life. Na zijn vorige plaat Modern Times is deze misschien een soort ‘Another Side Of’. Waarschijnlijk hadden velen verwacht dat hij een tweede Modern Times zou maken, maar hij kiest een andere richting, en maakt een toegankelijke plaat, die zich van bij de eerste beluistering in je hoofd nestelt. In zijn vorige platen heeft Dylan een goede bedding gevonden voor zijn muziek, in een hernieuwde combinatie van blues, folk, swing, rockabilly, en aanverwante stijlen. In zekere zin had hij zo de cirkel rond gemaakt met hoe hij werkte in het begin van zijn carrière. Telkens verder borduren op traditionele Amerikaanse muziek door stukjes over te nemen en in nieuwe vormen te gieten. Wie hem de voorbije jaren aan het werk zag op het podium in vaak schitterende concerten, zag iemand die bleef zoeken en tegelijk ook rust gevonden leek te hebben in dit idioom. Dylan, de ‘song and dance man’, wil muziek maken, levende muziek, en vooral niet een kopie brengen van wat sommigen denken dat de ‘ware’ Dylan is. En wie hem bezig hoorde in het geweldige Theme Time Radio Hour, het radioprogramma dat hij presenteert (en waarvan een volledige aflevering als extra is toegevoegd bij de luxe-uitvoering van zijn nieuwe plaat), begrijpt nog beter waar het allemaal om draait. Daarin maakt hij een spannende dwarsdoorsnede van ‘echte’ muziek, met allerlei standards en obscure nummers die bij elkaar een krachtige, nooit eindigende bron van inspiratie vormen voor ‘gewortelde’ muziek. Dylan is, met zijn rimpels en met zijn gebroken stem, het soort zanger geworden dat hem inspireerde als jonge man. En hij maakt nu platen die in zijn eigen radioprogramma zouden kunnen gedraaid worden. Modern Times was een behoorlijk spirituele plaat, Toghether Through Life heeft het vooral over het slagveld van de liefde. Dat de wereld van Dylan duister en somber is, weten we ondertussen. Wat rest, zijn de muziek en de gedeukte liefde.

De plaat opent krachtig met Beyond Here Lies Nothin’, bijna als een korrelige samba. Meteen vallen de accordeon op van David Hidalgo en de stevige gitaar van Mike Campbell. Dit is rauwe, organische bijna zompige muziek. “Just as long as you stay with me/The whole world is my throne” Voorbij hier is er niets, alleen de bergen van het verleden, tenzij jij bij me bent, zolang de liefde duurt.

Daarna komt Life Is Hard, een nummer dat hij schreef voor een soundtrack, en waaruit de rest van de plaat min of meer onverwacht ontstond. Hier is bijna een crooner aan het werk, ondersteund door een slide en een mandoline. De zanger doolt door de straten, kan niet anders zeggen dan dat het leven hard is, zonder zijn geliefde. In een heel directe stijl, bijna als in oude countrynummers. Dylan spreekt de lettergrepen ritmisch uit, als een stotterende pijn. Er is kracht nodig om de wereld daarbuiten te bevechten. “My dreams are locked and barred/Admitting life is hard/Without you near me”

My Wife’s Home Town valt binnen met een vuile slepende bluessound. Op een nummer van Willie Dixon heeft Dylan een nieuwe tekst gezet, helemaal in de traditie. Een man die onder de knoet ligt van zijn vrouw, een klassiek motief in dit soort nummers. De man is gevallen voor die ‘evil woman’, en kan er niet meer aan ontsnappen. “Don’t look at me with that evil eye” Het is duidelijk wat die Home Town is van de vrouw: de hel. Aan het einde van het nummer hoor je de zanger in een grijnzende lach, schitterend.

If You Ever Go To Houston lijkt wel op een gesprek in een café. Goede raad van dronken tooghangers. Als je daar naartoe gaat, pas op, ik ken dat daar. En als je daar naartoe gaat, doe dan de groeten aan haar, en ook aan haar zusters. Het is een onbetrouwbare wereld, waar het kleine en grote onheil zich steeds weer herhaalt, in wat een oneindige achterafstraat lijkt. Meneer de politieman, kun jij me helpen om mijn meisje te vinden, want ik ben haar kwijt. “Find the barrooms I got lost in/And send my memories home/Put my tears in a bottle/Screw the top on tight”

In Forgetful Heart horen we de zanger die net als zijn stem volledig gebroken is achtergebleven. Kon het hart elk moment van liefde maar vasthouden, konden we maar van elkaar blijven houden met de liefde die er ooit was. Toen de liefde er nog was, was ze het antwoord. Nu is er alleen het grote niets. “All night long/I lay awake and listen to the sound of pain/The door has closed forevermore/If indeed there ever was a door” Hartverscheurend.

In Jolene, verschijnt een wulpse maar fatale vrouw op het toneel. Ook de zanger is machteloos, en kan alleen maar bezwijken zodra ze voorbij komt. Zodra zij verschijnt is hij de koning, en zij zijn koningin. Waarschijnlijk is hij wel niet haar enige minnaar. Maar “When you hold me in your arms/Things don’t look so dark”.

This Dream Of You klinkt meteen heerlijk tex-mex. Alles wat ik heb en alles wat ik weet, is deze droom van jou, die me op de been houdt. De zanger is gestrand in een verloren café, doodsbang voor de ochtend die gaat komen. De schaduwen op de muur weten het wel blijkbaar, maar zijn hart lijkt hem voor de gek te houden. Alles wat hij aanraakt verdwijnt, en overal waar hij komt, daar is zij.

De titel van Shake Shake Mama zegt meteen waar dit lied over gaat. Kom maar hier, laten we pret maken, al zal het wel weer fout aflopen. Een typische scène bevolkt met het soort personages waar Dylan een patent op heeft. “I'm motherless / I'm fatherless / Almost friendless too” Maar “If you're goin' on home, better go the shortest way”.

I Feel A Change Comin’ On klinkt opgewekt. De zanger kijkt opgewonden naar de vrouw die het object van zijn verlangen is, en die eraan komt gewandeld met de “village priest”. Maar dat zal hem niet tegenhouden, er staat iets te veranderen, nu gaat het gebeuren. Hij wil haar vragen om mee te gaan, want “If you wanna live easy, baby, pack your clothes with mine”. Dromen heeft weinig zin, een mens heeft wel iets beters te doen. Hier gebeurt het echt. “You are as whorish as ever/Baby you can start a fire” Of hij een goede partij is, is niet zo duidelijk. “I'm listening to Billy Joe Shaver/ I'm reading James Joyce/ Some people they tell me/ I've got the blood of the land in my voice”. Het zijn altijd alle anderen die het geluk en alle bloemen hebben, maar toch gaat het gebeuren.

Het slotnummer It’s All Good is een sarcastische blik op een Amerika in verval. Alles lijkt fout te gaan, maar wat er ook gebeurt, uiteindelijk is het All Good, een stopzin om alles te ontwijken. Je weet wat ze zeggen, alles is in orde. Iedereen belazert iedereen, alles gaat ten onder, maar er is niets aan de hand. De zanger spuwt de woorden uit.

Met Together Through Life heeft Bob Dylan een nieuwe aflevering geschreven van zijn eigen neverending tour. De plaat klinkt aanstekelijk, organisch en rauw. Vergeleken met de vorige platen klinkt ze lichter en meer toegankelijk. Deze Dylan hoeft eigenlijk niets meer te bewijzen, en doet waar hij zin in heeft, muziek maken die wortelt in een sterke traditie maar toch heel erg in het nu klinkt, rafelig en vitaal. In een interview omschrijft Dylan deze plaat als romantisch. Verwacht echter geen liefde zonder pijn. Wie samen door het leven gaat in dit lege universum moet de deuken erbij nemen.

Geen opmerkingen: