De dans

Ik droomde over dansen. We zaten ergens in een zaal. En ineens begon de dans. Iedereen ging iedereen vragen, alleen ik bleef achter blijkbaar. Dat ik een verslag zat te schrijven had er misschien iets mee te maken, ik weet het niet. Maar na de eerste dans, kwam een jonge vrouw naar me toe met de vraag of ik wilde dansen. En ik zei ja. Vaak ben ik bang dat ik het ritme niet zal vinden als ik met iemand anders dans. Dat allerlei stukken van mijn lijf in de weg zullen zitten. En dat ik dan begin te strompelen. Maar alles ging geweldig. We dansten de hele dans zorgvuldig uit. Ik ging weer zitten, aarzelde nog even of ik niet iets meer had moeten zeggen. Iets als: zullen we nog eens dansen of zo. Maar ja, net op dat moment werd ik wakker.

Ik herinner me nog een verrassingsfeestje van enkele weken geleden. We zaten met een grote groep mensen te wachten op de 70-jarige. En toen begon het feest. De hele avond werd er salsa gedraaid. Er waren enkele koppels die wonderlijk mooi salsa konden dansen. Ik kon mijn ogen niet van hen af houden. Ik vroeg me af hoe onbeschaamd starend je mag kijken naar dansende koppels. Het leek wel te mogen. Het beroerde me tot in mijn tenen.

Ik herinner me de lessen salsa die ik ooit volgde. Hoe je sommige bewegingen moet zoeken ergens in je lichaam. Onze lerares was zelf een Cubaanse. Misschien voelde ik vooral een westers of mannelijk hoofd. Ze ging soms zo snel vooruit, en gaf me niet de kans om de beweging via mijn hoofd naar mijn lichaam te laten gaan. Eerst wilde ik kijken, lang kijken, dan iets in mijn hoofd hebben om het geheim te ontsluieren. Trucjes als tellen in rijtjes, of in bepaalde patronen die je steeds opnieuw doet. Het helpt om heel voorzichtig de dans te onthullen die daar op je ligt te wachten. Buiten of zelfs in je lichaam. Misschien is het een klein beetje vergelijkbaar met hoe je een piano heel voorzichtig leert beheersen. De techniek staat eerst nog tussen jou en de muziek. Daarom moet je al die toonladders spelen. En op een bepaald moment ben je ergens aan een andere kant.

De salsalerares had het denk ik niet met patroontjes geleerd, maar gewoon door op te groeien. Het was organisch in haar lichaam gegroeid. Zonder tussenstap, zonder beelden in haar hoofd, zonder aftelpatroontjes. Zo stelde ik het me altijd toch voor.

Ik herinner me de lessen tango die ik ooit volgde. Ook wonderlijk. Onze lesgevers hadden het zelf ook hier geleerd, waarschijnlijk wel met patroontjes of rijtjes. En daardoor konden ze het anders uitleggen. Ik voelde me minder verloren. Maar over wie zegt dat iets? Heel voorzichtig kon ik tijdens het dansen dromen van hoe het zou zijn aan de andere kant van de techniek. En het was zalig om met zijn tweeën hetzelfde ritme in het zoeken van de dans te voelen.

Niet alle vrouwen zijn natuurlijk even lekker om mee te dansen. Je hand in haar rug, onder haar schouders. Soms klikt die meteen ergens in, soms ook niet. Maar misschien is het moeilijkste onderdeel wel je eigen lichaam wanneer je met een ander danst. In mijn geval: leren leiden zodat het veilig wordt en tegelijk jezelf bijna onzichtbaar maken. Dat was het wat ik zo mooi vond aan die koppels tijdens dat feest. De mannen waren indrukwekkend, maar ik zag alleen de vrouw.

In mijn droom was er geen dansangst. Het leek alsof ik even achter me keek om te zien of daar niet iets of iemand stond te wachten. Maar er was niets, geen enkele reden om niet te dansen. Ze vroeg me om mee te komen, en legde haar rug in mijn handen. Ik wou nog iets zeggen over hoe ik te weinig ervaring had, en nog onvoldoende ontgroeid was aan de danspatronen, en hoe ze wel zou teleurgesteld zijn. Maar de manier waarop ze me aankeek, deed die gedachte onmiddellijk wegvloeien.

Hoe zou het zijn als je in de dans groeit? Niet door het te leren. Niet door de afstand te voelen tot wat je nog niet kunt. Niet door iets te laten passeren langs je hoofd. Maar gewoon zoals je leert ademen. Je zou gewoon aan een ander kunnen vragen om de dans toe te laten.

En waar bevindt de dans zich? Zou de dans iets zijn als de verhalen, die ergens in de lucht hangen? De verhalen worden niet bedacht, ze worden geopend. Ze kunnen ook wachten, ze hoeven niet zo nodig. Ze hebben tijd. Maar als je ze wilt aanraken, dan zijn ze er. De verhalen waren er al voor jij er was, en ze zullen er ook blijven. Je lichaam wordt deel van het verhaal, niet omgekeerd.

Misschien is het met de dans niet anders. Misschien komt ook de dans uit de zee. Misschien hoef je het geheim van de dans nooit te weten. Misschien is het beter zo. Misschien kun je je gewoon laten uitnodigen voor een dans die je denkt niet te kennen.